vrijdag 3 april 2015

into the wild

Ronald Amundsen, de Noorse ontdekkingsreiziger die in 1905-1906 voor de derde maal moet overwinteren in de Yukon vlakbij de grens van Canada, zegt dit overleefd te hebben door Persicaria bistorta wortels. (tegenwoordig Polygonum)
Sommige denken dat hij zich heeft vergist en dat de zogenaamde eskimose aardappel of Hedysarum alpinum was of Claytonia tuberous.
Alle drie de planten zijn trouwens prima vaste planten in ons klimaat.
In april 1992 trekt Chris mcCandless de wildernis van Alaska in.
Vier maanden later wordt zijn lichaam gevonden door jagers. Wat is er misgegaan?
Jon Krakauer heeft "into the wild" geschreven over de gebeurtenissen en de dood van Chris.
Een tijdje heeft hij zich in leven kunnen houden door te jagen en planten te eten. In zijn dagboek zijn de laatste woorden: "extreem zwak, moeite om recht op te staan, starving, foute aardappel zaden gegeten".
De eskimoaardappel is de Hedysum alpinum, de wortels zouden als wortel smaken en zijn een belangrijke bron van voedsel voor dieren en oorspronkelijke inwoners van Alaska.
Tot op dat moment bestond er nog geen enkele twijfel, de plant was volkomen veilig eetbaar.
In eerste instantie is Jon Krakauer van mening dat Chris in plaats van de zaden van Hedysum alpinum de zaden van de Hedysum mackenzii heeft gegeten en dat dat hem fataal is geworden. De zaden van de H.mackenzii zijn giftig en Chris heeft zich vergist.
Tegen de tijd dat het boek wordt gepubliceerd begint Jon Krakauer te twijfelen en achtte hij het onwaarschijnlijk dat Chris zich vergist heeft. Hij begint te vermoeden dat Hedysum alpinum misschien toch een giftig alkaloide in zich heeft. Hij stuurde de plant naar de universiteit van Alaska. Er werden geen alkaloïden ontdekt. Dus bleef de dood van Chris een mysterie.
Totdat op de website van The New Yorker een blog gepubliceerd werd waarin Ronald Hamilton schrijft over een concentratiekamp in de tweede wereld oorlog in de Oekraïne. In het kamp kregen de mensen brood gemaakt van Lathyrus sativus, een plant uit dezelfde familie van de Hedysum alpinum, de familie van de Fabaceae. Veel mensen, vooral jonge mannen, in het kamp krijgen neurologische problemen, vooral verlammingen van de benen. Ook komen verschijnselen als extreme vermoeidheid, koorts, koude en uitputting voor.
Het is een aminozuur in de plant dat werkt als een neurotoxine. Het aminozuur over stimuleert de neuronen in de onderbenen.
Na onderzoek blijkt het toxische aminozuur in zowel Hedysum alpinum als in Hedysum mackenzii voor te komen, zelfs in hogere concentraties dan in Lathyrus sativus.
Het zou kunnen dat Chris door het eten van Hedysum alpinum, verlamt en verzwakt is geraakt en niet meer voor zichzelf kon zorgen.
Waarschijnlijk hebben Amundsen en zijn bemanning toch Persicaria
(Polygonum) bistortawortels gegeten, die zijn namelijk volkomen veilig.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten