open tuin

Afgelopen week had ik open tuin voor de aanwezigen van de lezing die ik in Hemmen gegeven heb. Hemmen is vlakbij waar ik woon. Iedereen die zich had opgegeven is gekomen en bracht soms ook nog iemand mee. Ik ben een jaar of 10 bezig met kruiden, maar de belangstelling verrast me. Ik zou ook veel meer kruidencursussen kunnen geven dan ik nu doe, maar ik wil graag dat elke cursus ook voor mij bijzonder is. Het enthousiasme onder de aanwezige vrouwen is enorm. Veel van de vrouwen zijn ook begonnen met kruiden te drogen voor kruidenthee. Er is een enorme leergierigheid. Gaan we eindelijk de bijna verloren gegane kennis over kruiden en eetbare wilde planten weer toepassen?

Door de rondleiding ga ik ook anders naar mijn tuin kijken. Ik vind de tuin best een strijd, tegen slakken, kou, droogte. Er zijn veel planten verdwenen, door kou, slakken. Maar dat weten de bezoekers niet. Die kijken naar wat er is. En wat er is, is een samenwerking van mij en de natuur.Wat er is, is een tuin die stoelt op de uitgangspunten van een voedselbos, die inspeelt op wildplukwandelingen en aparte vergeten groenten, kruidenthee uit eigen tuin, een tuinapotheek en een natuurreservaat voor vogels en andere kleine vliegertjes, een rijk leven onder de grond en ook nog een mooie tuin.

Voor de open tuin ga ik wel nadenken over wat ik ga vertellen. Net als bij een lezing wil ik met iets beginnen waardoor mensen geraakt worden.

Ik begin met diversiteit. Diversiteit is niet alleen voor de natuur heel belangrijk. Maar ook voor onze gezondheid. Gemiddeld eten wij zo'n 20 verschillende soorten groenten en fruit. In het oerwoud levende orang oetans eten 400 verschillende soorten blad, bessen, noten enz. Ze kennen ze allemaal. Een diverser dieet zou onze weerstand enorm kunnen verbeteren. 

Op dit moment levert mijn tuin een enorme diversiteit aan eetbare bloemen en blad. Ik ben met een catalogus bezig en heb nu 100 planten beschreven maar nog niet klaar. Ik weet niet hoeveel van die planten ik echt gebruik, maar ik verzamel op dit moment wel elke dag kruiden om te drogen en planten om te verwerken in het eten, in soepen, sauzen en pesto. Ik zal eens tellen hoeveel verschillende planten ik eet. 

earth keeper

Ik ben gevraagd om een lezing te geven voor Velt Eindhoven. De lezing gaat over mijn tuin vroeger en nu en over hoe en waarom mijn kijk op tuinieren veranderd is. De titel van de lezing is "struin in de (on)kruidentuin". Een paar dagen voor een lezing ben ik veel in gedachten bezig met de lezing. Ik wil graag voor mezelf duidelijk hebben wat ik wil bereiken met de lezing. Wat zou ik graag willen dat de mensen gaan doen als ze weer thuis zijn?  Waarmee kan ik inspireren? Als ik dat duidelijk heb, gaat de lezing eigenlijk vanzelf. Dat is voor mij de rode draad.
In dit geval zit ik met een aantal ideeën in mijn hoofd. Ik denk aan het artikel in de krant, paar weken geleden over de afname van natuurgebieden en hoe zorgelijk dat is. Ik denk aan de Zweedse bioloog die zegt: "Wie elk natuurreservaat winst vindt, heeft de hoop eigenlijk al opgegeven. " Ik denk aan de film "down to earth". In de film gaat een echtpaar met jonge kinderen op zoek naar earthkeepers, hoeders van de aarde. Earthkeepers in de film zijn mensen die nog leven in harmonie met de natuur, onaangetast door door de mens gemaakte wetten en religies.
Ik vond het wel een mooie film, maar was toch teleurgesteld. Het ging niet echt over earthkeeping. Ik had een boodschap verwacht. Het zijn bijzondere mensen, die earthkeepers, maar wat gaan we doen om de aarde te behouden en nog mooier te maken?
Later bedacht ik dat ik zelf aan de slag moet. Ik kan ook een eartkeeper zijn. Iedereen kan een earthkeeper zijn.Iedereen kan zich op zijn of haar manier inspannen om de aarde mooier te maken. We moeten niet focussen op natuurgebieden. Je kunt beginnen in je tuin, het stukje aarde waar jij voor mag zorgen. Werk samen met de natuur.
Omdat ik herborist ben, vragen mensen mij vaak:ik heb heel veel van een bepaalde plant in mijn tuin, heb ik die plant soms nodig?  Jij niet , maar de aarde in je tuin wel. Wat mensen onkruid noemen verschijnt meestal niet voor niets op die plek in de tuin. Veel zogenaamde onkruiden halen stoffen diep uit de bodem omdat die stoffen op die plaats in de tuin ontbreken. Bijvoorbeeld heermoes of ridderzuring. Beide planten hebben diepe wortels, ridderzuring tot wel 2.50 meter. Je kunt het beste het onkruid afknippen en laten liggen zodat de stoffen in de bodem kunnen komen. Bovendien leeft op ieder zogenaamd onkruid weer een ander beestje, dat een rol heeft in het ecosysteem. In tegenstelling tot de mens? Ik heb het idee dat we  totaal nutteloos zijn in het ecosysteem. Laten we ons stinkende best doen om de aarde zo min mogelijk te vervuilen en door het beheer van onze tuinen iets moois toe voegen aan de natuur. Ik streef ernaar een eartkeeper te zijn.