donderdag 16 februari 2023

samenleven

Zondag 5 februari. Een workshop verhalen vertellen door Abe de verhalenverteller. Ik had me er iets totaal anders bij voorgesteld. Dat komt omdat ik me spontaan zonder na te denken opgeef en dan ook niet meer ga googelen wat ik kan verwachten. Ik had altijd moeite met onverwachte dingen maar door het bewust op te zoeken ben ik al ver gekomen met het onverwachte te omarmen. Vandaag (dinsdag 7 februari staking openbaar vervoer) ben ik gaan liften naar huis omdat er geen bussen meer kwamen. Dat is helemaal overgeven aan het onverwachte. Ik ben altijd blij als de bus komt maar als er een auto stopt maakt je hart een sprongetje, dat is zo leuk. Het deed me denken aan een bijzonder inspirerende Nijmeegse vrouw die een jaar lang gelift heeft naar haar werk en daar een boekje over heeft geschreven. Ik moest van Amerongen naar Rhenen. Dat heeft me ongeveer 20 minuten gekost en 2 verschillende liften. De rest van de dag ging de lach niet meer van mijn gezicht. Mijn vertrouwen in de medemens heeft een opkikker gekregen.  

Abe en ook de deelnemers aan de workshop zijn ras performers, acteurs bijna. De workshop gaat over hoe je presenteert en niet over het verhaal. Wat ik me niet gerealiseerd had dat het gaat om bestaande verhalen. Dat zijn vaak oude sprookjes, fabels, griezelverhalen. Ik heb veel tijd gestopt in het zelf bedenken en schrijven van een verhaal en me niet gerealiseerd dat ik uit mijn hoofd het verhaal moest vertellen. Ai. 

Wat ik meeneem en blij mee ben zijn de aanwijzingen over houding, articulatie en hoe je overkomt bij je publiek. Een dag later bedenk ik dat ik ook een verhalenverteller kan zijn. Die oude verhalen hebben altijd een min of meer bedekte boodschap. Een boodschap over hoe te leven of een waarschuwing in een verhaal gestopt. Hoe kan het dat we geen moderne verhalen hebben die iedereen kent en die de tand des tijds doorstaan? Zou het niet leuk zijn als we in moderne sprookjes een soort bedekte levenslessen krijgen. Zouden de mensen vroeger geluisterd hebben naar de verborgen boodschappen in de verhalen? 

Hoe zou een modern sprookje er uit kunnen zien?

"Waar de worm verdwijnt, gaan samenlevingen ten onder" hoort ze ooit lang geleden een bekende Britse tuinier zeggen. De uitspraak blijft haar bij maar ze komt niet in actie als ze geen wormen aantreft in haar tuin. Ze voelt totaal niet de behoefte de samenleving waar ze op dat moment woont te redden van de ondergang. 

Als klein meisje zat ze al graag op haar knietjes te wroeten in de modder. Waarschijnlijk waren er nog genoeg wormen in de bodem want het verhaal gaat dat haar moeder regelmatig naar buiten kwam rennen om net te zien dat Paula een worm naar binnen slobberde als een spaghettisliertje. Bij haar oma en opa kwam regelmatig de wormenkoning koffie drinken.  Pas veel later begreep ze dat haar oma de man die wormen verzamelde en aan vissers verkocht, de mooie bijnaam wormenkoning had gegeven. Het duurt lang, heel lang voor Paula opnieuw in aanraking komt met wormen. Ze verdiept zich jarenlang in tuinieren, natuur en gezondheid en vindt een manier om deze elementen samen te brengen. Ze weet dat een gezonde bodem en bodemleven belangrijk zijn maar ze voelt het niet.

Tot het najaar van 2015. Ze staat te kijken achter haar net aangekochte huis. Ze weet niet wat het is en kan er ook geen woorden voor vinden maar ergens in haar lijf hoort ze de aarde huilen. Dat doet pijn. Met tranen in haar ogen kijkt ze naar het stuk grond waar de maïs net afgehakt is. De stoppels staan er nog. Ze voelt dat de aarde mishandeld en stuk is. En nog valt het kwartje niet. Ze gaat direct aan de slag met haar tuinplan. Er moeten bomen komen, hagen, geneeskrachtige kruiden, een groentetuin en een eetbare bloemenspiraal. Ze merkt al snel dat er iets mis is. De bomen stonden te kwarren, de struiken groeiden niet, het enige dat welig tierde was wat ze toen nog onkruid noemde. 

Gelukkig krijg je zetjes uit het universum. Ook weer een zin die Paula ergens oppikt en besluit mee te nemen in haar leven omdat het precies is wat ze vaak voelt. Deze keer zorgt het universum ervoor dat ze op een rondleiding terechtkomt in voedselbos Ketelbroek. Wouter, de eigenaar is ook begonnen op een uitgeputte maïsakker. Hij vertelt dat hij na het aanplanten van bomen en struiken de hangmat heeft opgehangen en de aarde zoveel mogelijk met rust heeft gelaten. De planten die wij onkruid noemen en die veel mensen problematisch vinden lossen juist problemen op. Het zijn ideale gasten, ze lossen een probleem op en verdwijnen weer. Met open mond loopt ze door het voedselbos dat pas 7 jaar geleden is aangeplant maar al weelderig en prachtig is. Achteraf herken je ze pas, de kantelpunten in je leven. Het herstel van de bodem en de biodiversiteit moesten leidend worden in haar tuin. Ze moest leren samenwerken met de natuur en bij beslissingen alle levende wezens laten meepraten. Ook moest ze accepteren en respecteren dat de natuur het beter weet. Ze moest haar plan met de tuin loslaten en meebewegen met wat haar stukje aarde wilde worden. 

De mensen in de kleine samenleving waar Paula woont waren zich niet bewust van het gevaar waaraan ze blootgesteld zijn geweest door het uitsterven van de worm. Ze hebben niet wakker gelegen en zijn niet dankbaar dat Paula het dorp heeft gered van de ondergang. Want de wormen zijn terug. De hele tuin fladdert, zoemt en leeft. De fruitbomen groeien en dragen volop vruchten. De bessen druiven, frambozen en kastanjes geven gul. Ook de groentetuin profiteert van de verbeterde bodem. Het is na 7 jaar samenleven met de natuur een levende tuin geworden voor alles wat leeft.

En ze leefden nog lang en gelukkig in het gezellig dorp.