woensdag 25 maart 2020

Ondertussen in de tuin

Trend?
Gemotiveerd en geïnspireerd door buitenlandse onderzoeken naar het effect van het eten van kruiden en wildeplanten op mijn gezondheid struin ik, vooral in het voorjaar, regelmatig door de tuin en in de natuur om paardenbloemen, zuring, melde, weegbree, zevenblad, daslook, look zonder look, madeliefjes, meidoornbloesem te plukken en in mijn eten te verwerken en/of te drogen voor kruidenthee. In tegenstelling tot wat mensen denken is het struinen naar eten in de natuur en eetbare bloemen, geen trend. Het is er altijd geweest. In een vertaald kookboek uit 1600 kom ik in een aantal recepten met eetbare bloemen tegen. In de recepten worden paardenbloemen, bloem en blad, zuring, engelwortel, duizendblad, veldkers, ossentong, rozenblaadjes en komkommerkruid verwerkt. Deze wilde planten die we nu onkruid noemen werden ook in de tuin aangeplant. Jammer dat deze gewoonte om te struinen in de natuur en deze producten toe te passen in de tuin en in de keuken nagenoeg verdwenen is.
Bovendien kan het aanplanten van inheemse planten een belangrijke bijdrage zijn aan de biodiversiteit omdat deze planten nodig zijn voor bepaalde wilde bijen en andere gevleugelde vriendjes.
Van oudsher waren het de vrouwen die kennis hadden en zorgden voor de voeding. Ze wisten wanneer wat te plukken en hoe het te gebruiken. De kennis van de geneeskrachtige werking van bepaalde stoffen was vanzelfsprekend en werd doorgegeven van moeder op dochter. In plaats van met een mandje de natuur in te gaan kun je ook meer wilde
planten en onkruiden laten groeien in je tuin. Veel planten komen vanzelf aanwaaien. De angst dat onkruid het gaat overnemen (controleverlies), houdt veel mensen tegen om onkruid te laten groeien in de tuin.

Concurrentie
Toen ik mijn tuin aan het aanleggen was, was ik ook af en toe bang om het te "verliezen"van het onkruid. Inmiddels heb ik begrepen dat het een kwestie is van concurrentie. In plaats van het zevenblad weg te halen, geniet ik ervan. Het is heerlijk en bloeit prachtig. Ik experimenteer met planten die zich staande houden in het zevenblad; hondsdraf, look zonder look, geranium, solidago, varens, daslook rabarber handhaven zich prima in het zevenblad. Inmiddels is zevenblad een degelijke betrouwbare bodembedekker geworden.

Zaaien
Behalve het laten groeien van bepaalde (on)kruiden, zaai ik elk voorjaar planten die o.a. in salades en smoothies gebruikt kunnen worden. Ik zoek naar planten die passen in de tuin, maar ook wegens de inhoudsstoffen een bijdrage leveren aan het versterken van de gezondheid. De onderstaande planten heb ik getest en mogen terug komen vanwege de goede smaak en de toepasbaarheid in de tuin. Ook zijn ze makkelijk te zaaien.

Chrysanthemum coronarium-gekroonde ganzebloem
Een eenjarig eetbaar feest in de tuin. Bloem, blad en stengel te gebruiken in de keuken voor het op smaak brengen van soepen en roerbakschotels. De bloem is ook geschikt om te drogen voor een kruidentheemengsel. Bevat veel chlorogeenzuur; een belangrijke antioxidant, die in onderzoeken veel positieve eigenschappen laat zien met betrekking tot alertheid, geheugen en vetverbranding.



Cosmos caudatus-wilde cosmos
Een bijzondere eenjarige plant, te gebruiken in een salade. Zeer snelle groeier waar je veel van kunt oogsten. Frisgroen pittig blad, dat steeds weer aangroeit. Je krijgt eenvoudig meer planten, want een stekje wortelt makkelijk op water. Bevat o.a. ook veel chlorogeenzuur.

Silene vulgaris-blassilene
Vaste plant. Voor de bloei lekker om toe te voegen aan salades. Als je het als spinazie klaarmaakt, valt de bitterheid weg. Over de inhoudsstoffen is niet veel te vinden.

Spilanthes-abckruid
Eenjarige plant. Wordt ook wel champagneblad genoemd vanwege de prik in de mond. De hele plant is eetbaar. Een paar blaadjes en/of bloemen in de sla geeft een sensatie in je mond, die niet iedereen kan waarderen. Wel nuttig want de plant heeft bijzondere geneeskrachtige stoffen (alkamiden) vergelijkbaar met Echinacea.

Talinum paniculatum-surinaamse spinazie
Zeer gezonde niet winterharde slaplant. Erg lekker blad voor een salade. Mooie plant in de tuin met sierlijk blad. Een blad op een wond zou genezend werken. Ook wel aardginseng genoemd. een decoct van de vlezige wortel zou te gebruiken zijn als adaptogeen. De wortel kan in de herfst worden opgegraven en vorstvrij overwinteren. In het voorjaar weer uitplanten. De wortel heb ik in een potje zand in de kelder gezet. Of dat weer uitgroeit tot een mooie plant ga ik ervaren dit voorjaar.



Tenslotte
Het voorjaar is begonnen, er is van alles te verzamelen. Daslook, paardenbloemen, moeslook, look zonder look en smalle weegbree nodigen uit om te gaan struinen. Ook al hebben we geen moeders die ons deze kennis hebben overgedragen, we kunnen het wel onszelf weer eigen maken.














2 opmerkingen:

  1. Wat een fijn stuk weer. Ik verheug me telkens weer om iets van jouw inzichten te lezen. Bedankt hiervoor! Je ziet ook dat muizen verzot zijn op het jonge loof van weegbree en dille.Instictief weten ze dat dit gezond voor hen is.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dank je, jammer dat wij mensen over het algemeen zo slecht voor onszelf zorgen.

    BeantwoordenVerwijderen