solastalgie

Vandaag heb ik voor het eerst bekend dat ik aan solastalgie lijd. Ik sta voor een groep van 12 mensen die komen voor een wildplukwandeling in park Lingezegen. Met grote ogen kijken ze me aan. Wat heb je? Sinds deze week weet ik dat het een naam heeft, solastalgie. Het is net als met salutogenese. Ik was er al een tijdje (paar jaar) mee bezig voor ik er achter kwam dat het een naam heeft. Troostend, het heeft een naam, ik ben blijkbaar toch niet de enige. Als het een naam heeft, lijden er meer mensen aan. 

In 2003 al muntte Glenn Albrecht solastalgie: "Een woord voor het verdrietige gevoel van mensen in een landschap dat om hen heen verandert door factoren waarop ze geen greep hebben.", In de meeste gevallen komt dat neer op minder groen, meer steen, minder rust, meer herrie, minder bomen, meer asfalt. In mijn omgeving vooral veel bamboestokken met miniboompjes in plaats van hoogstamfruit. 

Het gevoel overviel mij in de zomer van 2021. Ik was op mijn jaarlijkse fietskampeerweek met mezelf en had deze keer gekozen voor Brabant. In de weken daarvoor had ik geluisterd naar een podcast over voedselbossen en ik was en ben helemaal vol van de reikwijdte van de intelligentie van de natuur. In mijn tuin was ik me wel bewust van processen die plaats vinden als ik niet of weinig ingrijp. Kringlopen die ontstaan, onkruiden die hun werk komen doen, de bodem die aan het herstellen is door het bodemleven. Ik had er alleen nog geen naam voor. Intelligentie van de natuur. Dat geeft de grootsheid goed aan van alles wat er om me heen gebeurt met en door niet menselijk leven. En de nietigheid en onbelangrijkheid van mij. Mijn enige rol is dienend.

Tijdens het fietsen in Brabant overvalt me regelmatig een verdrietig gevoel. Ik zie zoveel geweld. Niet alleen bij varkensboeren en tuinderijen. De meeste  pijn voel ik van particuliere tuinen. Particuliere tuinen met gemillimeterd gras, in de hoeken een hortensia en een hek om de tuin. Veel steen en grind. Particulieren raakt me meer omdat hun inkomen er niet van afhangt en ze dus geen excuus hebben om het niet natuurlijker aan te pakken. 

Dat er niet veel mensen zijn die dit gevoel met mij delen heb ik al snel na de fietsweek gemerkt. Voor de eerste schrijfbijeenkomst is de opdracht een vakantieverhaal te schrijven. Ik schrijf over mijn fietstocht en over de pijn die ik voelde om het afknijpen van de intelligentie van de natuur. Ik lees mijn verhaal voor. Tijdens het lezen voel ik het al, het komt niet over. Ik krijg het warm en wil stoppen met voorlezen. Na het verhaal kijken grote vragende ogen mij aan. Ja maar Nederland is toch prachtig. Er komen tips om het verhaal aan te passen. Ik knik braaf en zeg dat ik het verhaal nog eens ga bekijken. Thuis lees ik het verhaal nog een keer na. Ik ga er helemaal niets aan veranderen. Ik kan het niet mooier maken. Ik lijd aan solastalgie. 

Dit is een chromatografie van de bodem in mijn tuin gemaakt door Martijn van den Huijssen. Volgens Martijn is te zien dat er voldoende organische stof in de bodem is. maar er is nog te weinig bodemleven om alles af te breken en te goede te laten komen aan de planten.