maandag 31 maart 2025

insulineresistentie

Ik raak steeds meer overtuigd van het belang van ketonen. Mensen die een ketogeen dieet volgen, veel afvallen en zich geweldig voelen. Mensen die door intermitted fasting hun lichaam leren om makkelijk over te schakelen op vetverbranding en daar heel fit van worden.  (ketonen ontstaan bij vetverbranding als je koolhydraatvoorraad op is) Profwielrenners krijgen na het fietsen een flesje ketonendrank voor sneller herstel en minder spierpijn. 

Ik kan me nog herinneren dat het ketogeen dieet voor het eerst bekend werd, dat werd toen het atkins dieet genoemd. Mensen vielen er zeker van af, maar in de professionele voedingswereld had men er geen goed woord voor over. Er werd gewaarschuwd voor het cholesterol. Zo langzamerhand beginnen er steeds meer onderzoeken te verschijnen die aantonen dat een ketogeen dieet voor sommige mensen een oplossing kan zijn. Een oplossing om wel te kunnen afvallen en dit beter te kunnen volhouden. 

Vooral als er sprake is van insulineresistentie. Mensen met overgewicht hebben allemaal insulineresistentie. Maar ook als er geen sprake is van overgewicht kan er insulineresistentie zijn. Stel je eet een boterham met halvarine en jam. Dat zijn hoofdzakelijk koolhydraten die je binnenkrijgt. De koolhydraten worden afgebroken tot glucose. Glucose moet de cel in om verbrand te kunnen worden in de mitochondriën om als brandstof te dienen voor je lichaam. Glucose heeft insuline nodig om de cel in te kunnen. Dit mechanisme werkt niet goed bij mensen met insulineresistentie. het gevolg is dat glucose in het bloed blijft en je lichaam gaat als reactie teveel insuline aanmaken. Een hoog insulinegehalte in je bloed zorgt voor honger, zoetbehoefte, vermoeidheid, buikvet en moeite met afvallen. Als je insulineresistentie hebt is het heel moeilijk om af te vallen. Door een te hoog insulinegehalte in het bloed heb je altijd honger en behoefte aan zoet. 

Ik heb het nooit laten meten, maar ik vermoed dat de koolhydraat verwerking in mijn lichaam niet optimaal verloopt. Sinds ik, na het lezen van de voedselzandloper, mijn voeding totaal heb veranderd voel ik mij veel fitter. Ik ga nooit meer trillen, twee uur na het eten. En ik ben niet meer chagrijnig of onredelijk als ik honger heb. Als ik niet thuis ben en niks fatsoenlijks kan vinden om te eten, sla ik de maaltijd over. Dat gaat prima, zelfs als ik nog een paar uur moet fietsen. Ik heb mijn lichaam blijkbaar getraind in vet verbranden. Dat was niet mijn doel, dat is een prettige bijkomstigheid. Ik had geen idee dat ik waarschijnlijk insulineresistentie heb en door mijn eet- en leefwijze heb ik er geen last meer van.  

In de Verenigde Staten blijkt ruim 93% van de volwassenen insulineresistent te zijn. Voor Nederland zijn geen percentages bekend, maar mensen met overgewicht zijn bijna allemaal insulineresistent. Vallen mensen moeizaam af en vermoeden ze dat er iets mis is met de stofwisseling dan is er meestal sprake van insulineresistentie. Ik vermoed alleen dat je hiermee niet bij een huisarts terecht kunt. Je moet namelijk niet je glucosegehalte in het bloed meten, maar je insulinegehalte om te weten of er sprake is van insulineresistentie.  

Niet alleen is insulineresistentie een voorbode voor diabetes en hart- en vaatziekten ook voor de hersenen kan het schadelijk gevolgen hebben. Neuronen in de hersenen hebben glucose nodig om te kunnen functioneren. De glucose kan de cel niet in door insulineresistentie. Neuronen functioneren minder goed door gebrek aan brandstof. Uit recent onderzoek blijkt dat anders dan vroeger aangenomen, dat neuronen prima functioneren op ketonen. Ketonen ontstaan bij een ketogeen dieet (meer vet, weinig koolhydraten). Het hele lichaam functioneert prima op ketonen. Wielrenners drinken ketonen na de wedstrijd, het zorgt voor een sneller herstel en minder spierpijn. Het is een vies en heel duur drankje. Het goede nieuws is dat je lichaam ook zelf ketonen kan maken. Ketonen ontstaan in het lichaam door een ketogeen dieet en door intermitted vasten. Door regelmatig een beetje te hongeren en maaltijden overslaan, train je je lichaam om makkelijker over te schakelen op vetverbranding. 

zondag 16 maart 2025

trauma

Is anorexia een trauma? Is anorexia voor de rest van mijn leven zichtbaar in mijn hersenen? Dat vraag ik mij af terwijl ik zit te luisteren naar Griet op de Beeck. De Belgische schrijfster was een aantal weken geleden in theater de Kik in Elst. Ze verzorgde een aantrekkelijke en boeiende lezing. Griet laat zien dat een trauma voor de rest van je leven zichtbaar is in de hersenen. Iedereen heeft een of meerdere trauma's volgens Griet. Daar kun je van schrikken. Maar het goede nieuws is dat de meeste mensen, ondanks een trauma toch een prettig leven hebben. Sommige trauma's zijn te ernstig om mee te leven. Griet vertelt dat ze jarenlang niet veel zin in het leven had. Ze heeft jarenlang geleden aan diverse eetstoornissen, ook anorexia. Ze onderging de ene therapie na de andere. Tot ze bij Tessel van der Kolk terecht kwam en ze zich bewust werd van het misbruik door haar vader rond haar achtste levensjaar. Toen kon ze aan de slag met het accepteren en verwerken. Het goede nieuws is dat ze nu een gelukkig mens is en dat gunt ze iedereen. Ze spoort iedereen in de zaal aan om op zoek te gaan naar je trauma en ermee aan de slag te gaan. Ik ben geschokt door het idee dat veel mensen in de zaal zich zullen herkennen in het verhaal van Griet. Veel mensen in de compleet uitverkochte zaal hebben trauma's doorgaans opgelopen in hun jeugd, vaak door hun opvoeding. Ik denk aan mijn kinderen. Wat heb ik mijn kinderen aangedaan? 

Het ergste trauma heb ik opgelopen na de anorexia. Ik was 35 toen ik door de huisarts naar een psycholoog werd gestuurd. Ik had geen idee dat we het over anorexia moesten hebben. Ik had geen idee dat anorexia mij de rest van mijn leven zou achtervolgen. Niet voortdurend, maar af en toe. Niet als ziekte maar als verdriet over verloren jaren. Gemiste opleidingskansen, verdwenen vrienden. Het is een pijnlijk gat. De psychologe heeft me op weg geholpen en een goede aanzet gegeven om mee verder te gaan. Ze heeft me naar mijn ouders gestuurd om over deze periode te praten. Mijn moeder heeft me een trap na gegeven door de uitspraak die nog nagalmt in mijn hoofd: "we hebben allemaal wel eens wat". 

Mijn vader heeft alles wat hij heeft laten liggen als vader, die avond goed gemaakt. Hij vertelde dat hij zich erg veel zorgen heeft gemaakt. En dat hij zich kon voorstellen dat het voor mij een moeilijke periode geweest is. Een heel leven goedgemaakt met èèn zin. 

Heb ik mijn kinderen tranma's bezorgd? Vast wel. Waar mijn kinderen ook mee komen of wat ze mij ook in de toekomst ook verwijten over hun opvoeding, ze hebben altijd gelijk. Het gaat er namelijk niet om hoe ik het ervaren heb om mijn kinderen op te voeden, het gaat om hoe mijn kinderen het ervaren hebben.   

donderdag 13 maart 2025

Rust Roest

 Ik ben een lezing aan het voorbereiden over verouderen. Of eigenlijk niet verouderen. Natuurlijk word ik ouder maar ik wil er alles aan doen om lang jong te zijn en kort oud. Dat zou de titel van de lezing kunnen zijn. Of succesvol verouderen. Maar mijn favoriete titel is: verouderen, ziekte of zegen.

Er zijn veel factoren die je kunt beïnvloeden om het verouderingsproces af te remmen. Een van de allerbelangrijkste is bewegen. Blijf bewegen. Daarom vind ik dat de wethouder in Dordrecht die bedacht heeft dat ouderen eerst een bewegingsprogramma moeten volgen voor ze poetshulp krijgen, een held. De man verdient een lintje. Hij verdient het om een standbeeld te krijgen, alleen voor de lef die deze man heeft getoond. Veel ouderen zijn namelijk niet in beweging te krijgen.

Een aantal jaar geleden was ik met mijn  ruim volwassen kinderen in de Franse Alpen. Zoon en schoonzoon gingen de Marmotte fietsen, een bijzonder zware fietstocht over een aantal Alpen toppen. Een bevriend stel van onze dochter kwam een paar dagen kamperen in de tuin van ket gehuurde huisje. Leuke gesprekken tijdens het avondeten. Het bevriende stel werkte allebei als basisarts in het ziekenhuis. Ze vertelden dat een van de meest voorkomend kwalen van ouderen etalagebenen zijn. Etalagebenen zijn pijnlijke benen door dicht geslipte aderen. Er zijn twee oplossingen: wandel therapie dan worden ze naar een fysiotherapeut gestuurd of een operatie. Tachtig % van de ouderen kiest voor een operatie, want wandelen doen ze toch niet, aldus de ouderen zelf.. 

Een aantal weken geleden verschenen er berichten in de krant van dappere bestuurders die ouderen die om poetshulp vragen, eerst een beweegprogramma aanbieden. Goed plan dacht ik. Het zijn tenslotte schaarse gemeente middelen die ingezet worden voor ouderen die dat doorgaans heel goed zelf kunnen betalen. Geld wat door de gemeente niet meer besteed kan worden aan goede fietspaden bijvoorbeeld. Het eindigde met een sketch van van Kooten en de Bie op het NOS journaal. Een bijzonder verontwaardigd echtpaar vertelt op hoge toon dat ze op de grond moesten gaan liggen en weer moesten opstaan. Dat konden ze natuurlijk niet. Jammer dat er geen fysiotherapeut of andere deskundige aan het woord is gelaten om te vertellen dat het best raar is dat je niet meer kunt opstaan. Ook al ben je oud. 


woensdag 5 maart 2025

guerillagardning?

"Ik ga guerillagardning toepassen op de dijkhelling achter mijn tuin" vertel ik aan de mensen die naar mijn lezing zijn komen luisteren. Maar het kan ook in de berm of op een braakliggend stukje groen dat wat kleur kan gebruiken. Ik herinner me de bermen van vorig jaar als behoorlijk bloemrijk op de meeste plaatsen. Op de dijkhellingen is het echter een treurige bedoening. Er staat smalle weegbree, een paardenbloem en een verdwaalde pinksterbloem. Dat kan beter. 

Het streekeigen zaadmengsel moet in het najaar of het vroege voorjaar gezaaid worden. Ik heb een aantal bakjes voorgezaaid en buiten laten staan vanwege de koude periode die sommige zaden nodig hebben om te kunnen ontkiemen. Om de dijkhelling op te fleuren heb ik streekzaden in klei gekneed. Deze zadenbollen ga ik in de dijkhelling stoppen. Met mijn hori hori maak ik een gaatje en daar stop ik het kleibolletje in. Of ik duw het bolletje in een molshoop. Tevreden loop ik terug naar huis. Tijdens het lopen schiet het verhaal van de Zweedse bioloog me te binnen. Dat heb ik al eens in een blog beschreven. De bioloog woont op een eiland in de buurt van Stockholm. Er zijn in Zweden ook veel onbewoonde eilanden. Het was hem opgevallen dat er op de bewoonde eilanden meer vlinders en insecten voorkomen dan op de onbewoonde eilanden. Wij kunnen best iets goeds toevoegen ondanks onze doorgaans destructieve manier van leven. Tegelijkertijd zit het verhaal van Marta in mijn hoofd. Martha komt voor in een documentaire van Paolo Cognetti, auteur van de 8 bergen, over zijn bergstreek. Martha baat een refuge op 2625 meter hoogte uit. Paolo vraagt aan Martha of zij zich behalve beheerder van de refuge ook de hoeder van de berg voelt. "Nee, de natuur heeft helemaal geen behoefte aan een hoeder. Als de natuur er genoeg van heeft laat ze ons wel verdwijnen": zegt Martha. Ik denk dat Martha gelijk heeft. Tot die tijd voel ik mij de hoeder van de dijkhelling achter mijn tuin. 

Ik zie het meer als mee helpen herstellen van alles wat we de afgelopen 50 jaar vernield hebben.