Puhpowee

 Dat is het woord dat de Potawatomi, een native american volk, gebruiken voor onzichtbare energieën die alles bezielen. Bijvoorbeeld de kracht die het mogelijk maakt dat paddenstoelen in èèn nacht boven de grond staan. Zou levenskracht of levensenergie een goede vertaling zijn? In ons westerse wereldbeeld komt het concept levensenergie niet voor. Nergens wordt genoemd dat onze voeding naast een chemische samenstelling ook een energetische dimensie heeft en wat dat kan betekenen voor onze gezondheid. In India noemen ze deze energie Prana in China Qi of Chi en in Japan Ki. Een vrucht of groente die natuurlijk geteeld en zo snel mogelijk na het oogsten wordt opgegeten zit volgens de oosterse mens vol met levensenergie.  Door bewerken en bewaren gaat de levensenergie achteruit. Sterker nog de oosterse mens gaat ervan uit dat zelfs de gemoedstoestand van de tuinder en kok de kwaliteit van het eten beïnvloedt. Een gerecht dat met liefde bereid is bevat positieve energie die goed is voor de gezondheid van degene die het eet. 

Voor de native Americans was/is dit indigenous wisdom-inheemse wijsheid. Waarom hebben wij geen inheemse wijsheid of beter gezegd wanneer hebben wij deze wijsheid verloren? Misschien is een van de redenen dat het al snel kwakzalverij genoemd wordt als iets niet wetenschappeljk bewezen kan worden. En hoe onderzoek je levenskracht? 

In het boek "braiding sweetgrass" vlecht de schrijfster Robin Wall Kimmerer Indigenous wisdom, scientific knowledge and the teaching of plants in elkaar. Sweetgrass of Hierochloe odorata is een geurend heilig gras en in native American taal wordt het :zoet geurend haar van moeder aarde genoemd. "Breathe it in and you start to remember things, you didn't know you'd forgotten" Robin is een botaniste die lesgeeft op de universiteit en is getraind om de natuur te bekijken vanuit wetenschappelijk oogpunt.  Als lid van het  Potawatomi volk omarmt ze
het uitgangspunt dat planten en dieren onze oudste leraren zijn. 

De natuur is voor mij een belangrijke leerschool. Ik heb geen wijze voorouders die mij natuurlessen kunnen leren. Ik moet naar de planten en dieren kijken. Ik ontdek veel over de werking van planten voor mijn gezondheid. En ik lees graag wat de wetenschap ontdekt over de genezende werking van planten. Ik wacht al heel lang op de wetenschappelijke bevestiging dat biologische voeding gezonder is dan gangbare voeding. Maar ik weet ook dat wetenschap mensen werk is en dat de uitkomsten niet altijd overeenkomen met wat mensen graag zouden willen. En dat er dan weleens rapporten verdwijnen of mensen gechanteerd worden. Dan grijp je terug op inheemse wijsheid. Op een weten dat biologische voeding die met liefde geteeld meer levenskracht heeft en zeker gezonder is. 

Marshmallow kind

Ik was een marshmallow kind. De marsmallowtest is een zelfbeheersings experiment uit 1972. Een kind zit aan een tafel met een marsmallow voor zich. Hij of zij wordt alleen gelaten met de boodschap dat het snoepje direct opgegeten mag worden, maar als je het een kwartier laat liggen krijg je er nog een. De uitkomst van de test zou voorspellen of je later in je leven succesvol zou zijn. Ik kreeg vaak straf toen ik in de derde en vierde klas zat van de basisschool (nu groep 5/6). Achteraf snap ik pas hoe dat kwam. Ik had niets te doen op school. Dat zegt niet zozeer iets over mijn intelligentie, maar meer nog over de belabberde schoolkeuze van mijn ouders voor mij. Ik was maar een meisje. Wat doe je als je niets te doen hebt. Je zit te dromen en kladdert wat in de kantlijn van je schrift, straf. Je droomt weg en begint per ongeluk te neuriën, straf. Je kletst met je vriendin, straf. Je vergeet dat je op school zit en staat per ongeluk op, straf. Affijn er waren, in mijn herinnering, weinig dagen dat ik direct naar huis mocht na school. Meestal werd ik na een kwartier weggestuurd. Het maakte allemaal weinig indruk blijkbaar. Op een keer moest ik weer nablijven. Ik vermoed dat de juffrouw zelf weg moest, maar dat kon natuurlijk niet. Ze stelde mij de volgende drie keuzes voor, je mag direct gaan en dan krijg je niets, je kunt een kwartier nablijven dan krijg je een snoepje, als je een half uur nablijft mag je een poëzieplaatje uitzoeken. Yes ik blijf lekker een half uur zitten. Blij ging ik naar huis met mijn plaatje. Dit doet mij denken aan het marshmallow experiment. Het feit dat ik zeer goed ben in het uitstellen van directe behoefte bevrediging heeft in mijn geval niet geresulteerd in een succesvolle carriëre. Dat vind ik wel eens jammer, Op een ouderavond vroeg mijn moeder een keer hoe het kwam dat ik zo vaak moest nablijven. Het antwoord van juffrouw Ossen was; dat ze mij nergens mee kreeg. Dat was de bedoeling, je moest bang en nederig zijn en lijden. Dat is juffrouw Ossen niet gelukt.

Uiteindelijk ben ik toch getemd. Ik heb anorexia gekregen. Glennon Doyle, schrijfster van het geweldige boek Ongetemd leven verklaart haar anorexia als volgt: "ik moest een meisje zijn, niet te hard lachen, niet te hard schreeuwen en vooral niet te slim zijn. Ik moest in een format passen en dat lukte niet. Dus wou ik verdwijnen en kreeg ik anorexia". Ik zoek mijn hele leven al naar verklaringen waarom ik anorexia heb gekregen en ik denk ik door Ongetemd leven te lezen, weer een stukje van de puzzel heb gevonden. Helaas ben je als marshmallowkind heel goed in het uitstellen en zelfs negeren van je behoeftes, in niet eten dus. 

Beter

De afgelopen maand heb ik twee kruidencursussen gegeven bij mij thuis. Er zijn weinig activiteiten waar ik me meer op verheug dan een kruidencursus voor een nieuwe groep. In verband met de afstand waren het kleine groepjes van 4 personen. Mijn kruidencursus bestaat uit drie bijeenkomsten en de nadruk ligt op gezondheid en wat kruiden/wilde planten kunnen betekenen voor onze gezondheid. Dat is soms verassend voor de cursisten. Maar als ik vertel over de bijzondere inhoudsstoffen die planten maken. en dat deze zogenaamde secundaire inhoudsstoffen kunnen helpen onze weerstand en conditie te verbeteren zie ik vaak dat de ogen gaan glimmen. Veel mensen ervaren wat ik had tijdens de herboristenopleiding: "Hoe kan het dat ik dat niet wist!" 

Er zijn meer heel belangrijke zaken die wij niet weten. Bij een radioprogramma van Umberto komt iemand vertellen wat zij de beste podcast vindt van de laatste tijd. Dat is een podcast over borstkanker. Alarmerend hoeveel en vooral ook jonge vrouwen in Nederland borstkanker krijgen. De podcast gaat over de borstkanker van de vrouw van een programmamaker en alles wat zij samen en ook hun kinderen meemaken. In het fragment wat op de radio wordt gespeeld komt een oncologe aan het woord, gespecialeerd in borstkanker. Ze vertelt dat leefstijl/voeding een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van borstkanker. In Japan komt borstkanker nauwelijks voor. Emigreren vrouwen naar Amerika, krijgen ze net zo vaak borstkanker als Amerikaanse vrouwen. Ook is bekend dat de pil ongunstig werkt, laat kinderen krijgen geeft meer kans op borstkanker. En lang borstvoeding geven beschermt tegen het krijgen van borstkanker. Umberto is zwaar verontwaardigd, waarom weten wij dit niet?

Ik wist het wel. De informatie is er wel, alleen je moet wel zelf op zoek. Om zelf op zoek te gaan moet je wel eerst vragen stellen bij de gangbare ziekenzorg en de dokter niet op zijn of haar blauwe ogen geloven.

Wat borstkanker betreft gingen mijn ogen open toen ik 10 jaar geleden al, in Frankrijk een folder las van de Franse borstkankervereniging. Tot mijn grote verbazing werden vrouwen naast de gangbare behandelingen aangemoedigd om veel groenten en fruit te eten, veel te bewegen, te mediteren tegen stress, aromatherapie, kruiden gebruiken, klankschalen enz. Dat vond ik zo bijzonder dat ik direct de website van de Nederlandse borstkankervereniging opzocht omdat ik benieuwd was hoe dat in Nederland was. Alleen informatie over de mogelijke behandelmethodes, niets over leefstijl, stress enzovoort en nu nog steeds niet. Terwijl de oncologe het wel weet. 

Tijdens de kruidencursussen maken we o.a. theemengsels. zalfjes, kruidenbitter, oxymel, echinaforce, kruidenstempels en ik vertel keer op keer dat gezondheid niet iets statisch is. Gezondheid is niet alleen de afwezigheid van ziekte. Het kan beter. En door het gebruik van de juiste voeding aangevuld met kruiden/wilde planten en beweging wordt het ook beter. "Je hoeft niet ziek te zijn om beter te worden".